Bebeklik ve erken çocukluk dönemi 0-6 yaş beyin gelişimi, dil ve konuşma gelişimi, sosyal beceri gelişimi, güvenli bağlanma ilişkisi ve sağlıklı iletişimsel ve sosyal davranışların gelişimi açısından çok önemli bir dönemdir. Özellikle 3 yaşından küçük çocukların anne-baba ile karşılıklı sosyal etkileşimde bulunması, çocuğun dil, bilişsel, motor becerileri, sosyal ve duygusal gelişimi desteklenmesi açısından oldukça gereklidir. Bu dönemde çocuğun yaşına ve gelişimine uygun olarak anne babaların çocuklarıyla sevgi ve bağlılığı güçlendirecek oyunlar oynaması, masal anlatması, kitap okuması, şarkı ninni söylemesi çocuğun zekasını, hayal gücünü, iletişimini ve yaratıcılığını geliştirir.
Günümüzde çocuklar, yaşamlarının erken döneminde teknolojiyle ekranla gelişigüzel tanışmaya başlamışlardır. Yaşamın bu ilk 3 yılında çocuğun gelişmekte olan dikkat becerileri, sembolik ve bellek gelişimi tam anlamıyla tamamlanmadığından, çocuk ekran aracılığıyla gelen bilgiyi 3-boyutlu olarak algılayamamaktadır. Dolayısıyla bilimsel olarak 3 yaşın altındaki çocukların teknolojiden ve internetten kendi başlarına öğrenmeleri mümkün değildir. Bebeklik ve erken çocukluk döneminde, ebeveynlerinin açıklamaları olmadan ekran aracılığıyla verilen bilgilinin öğrenilmesi mümkün değildir. Çocuğun ekran karşısında yalnız başına bırakılması sonucunda çocukta gelişimsel geriliklere geliştiği bilimsel olarak ispatlanmıştır.
Toplum temelli çalışmalarda bebeklik ve erken çocukluk döneminde uzun süre televizyondan, tabletten ve telefondan içerik seyretmenin çocuğun dil, bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim alanlarında gecikmelere yol açmaktadır. Gelişimsel sorunlar, ileri çocukluk döneminde zihinsel esneklik, (stresle yaşamsal olaylara uyum sağlama), empati (başkalarının düşüncelerini ve duygularını anlayabilme kapasitesi), dürtü kontrolü (ihtiyaç ve gereksinimlerin bekletilmesi) fonksiyonlarının olumsuz gelişmesinde risk faktörleridir. Öte yandan, 4-6 yaş arası dönemde teknoloji kullanımının mutlaka ebeveyn eşliğinde olması ve günde en fazla 20-30 dakika ile sınırlı olması gerekmektedir.
Annelerin ve babaların çocuklarıyla birlikte sosyal ortamlarda (sinema, tiyatro, müze, sportif faaliyetler) kaliteli vakit geçirmeleri, çocuk ve gençlerin sportif ve sanatsal faaliyetlerle yetenek ve becerilerinin desteklenmesi çok yönlü gelişimleri açısından faydalı olacaktır.
Ekran ile vakit harcamak yerine çocukların/gençlerin doğa ve hayvan sevgisinin güçlendirilmesi, çeşitli yardımsever ve gönüllülük faaliyetlerine katılmalarının desteklenmesi; iletişim becerilerinin güçlendirerek, keşif, merak, empati duygularının gelişmesine imkan sağlayacaktır.
Bilgisayar ve internet kullanımının yaşamımızda istenilen bilgiye anında ulaşabilmenin yanı sıra bireylerde, özellikle okul çağındaki çocuk ve gençlerde problemli bilişim teknolojileri kullanımı, sosyal ilişkilerin olumsuz yönde etkilenmesine, aile bağlarının zayıflamasına, akademik başarıları veya iş başarılarının düşmesine neden olabilmektedir. Bununla birlikte teknolojinin hızlı ve rahat erişim imkanı ile kumar bağımlılığının gelişme riskini de arttırmaktadır. Öte yandan teknoloji/internetin eğitim, bilgi sağlama amaçlarıyla kullanılmasının aşırı ve zararlı kullanımını azaltabileceği saptanmıştır.
Teknoloji Bağımlılığı Ebeveyn Rehberi
https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/47018/0/teknoloji-bagimliligi-ebeveyn-rehberipdf.pdf